Choroby przyzębia u psów

Zapalenie przyzębia (periodontitis): wywołane przez mikroorganizmy płytki bakteryjnej; obejmuje dziąsła oraz tkanki położone głębiej- więzadła przyzębia, cement i kości wyrostka zębodołowego, stanowiące podporę dla zębów. Zapalenie przyzębia prowadzi do utraty przyczepów zębów, ich rozchwiania, a w ostateczności do ich wypadnięcia.

Zanik struktur przyzębia może występować z równoczesnym aktywnym zapaleniem lub bez niego.

Płytka nazębna formuje się w ciągu 24 godzin, składa się z bakterii; płytkę dzieli się na nad i poddziąsłową.

Kamień nazębny formuje się w ciągu 3 dni, powstaje ze zmineralizowania płytki nazębnej w interakcji ze śliną. Jest czynnikiem drażniącym, sprzyja gromadzeniu się płytki.

Zapalenie dziąseł zaczyna się rozwijać już po upływie 2 tygodni od wykonania zabiegu sanacji. Pierwotną przyczyną jego rozwoju jest płytka bakteryjna. Kamień nazębny może, ale nie musi powodować stanu zapalnego dziąseł.

---

Badanie przyzębia:

• Ogólna ocena przyzębia: zapalenie wywoływane jest przez poddziąsłową płytkę, dlatego należy oceniać przestrzeń nad i poddziąsłową. Pierwszym objawem choroby przyzębia jest krwawienie dziąseł podczas szczotkowania lub sondowania. Kolejnym objawem jest zaczerwienienie i obrzęk dziąseł.
• Ocena głębokości rowka dziąsłowego: pomiar wykonuje się skalowaną sondą periodontologiczną. Rowek należy badać wokół całego zęba, a z 4–6 miejsc należy wykonać zapis pomiaru. Prawidłowa głębokość rowka dziąsłowego u psów wynosi 0–3 mm, a u kotów 0–1 mm.

• Ocena obnażenia rozwidlenia korzeni: oznacza utratę kości pomiędzy korzeniami zębów wielokorzeniowych. Zanik kości jest nieodwracalny.

• Ocena stopnia ruchomości zębów

• Ocena rozrostu, recesji dziąseł

Ocena stadium zapalenia przyzębia:

• Kliniczna- badanie przyzębia
• Radiologiczna- radiogramy wykonywane podczas zabiegów sanacji jamy ustnej u psów pozwalają na wykrycie zmian periodontologicznych.

---

Klasyfikacja chorób przyzębia AVDC

Stopień zaawansowania choroby przyzębia odnosi się do pojedynczego zęba.

Poszczególne zęby mogą mieć różne stadia zapalenia przyzębia.

Utrata przyczepu oceniana jest przez wykonanie pomiarów sondą periodontologiczną lub określona radiologicznie jako odcinek brzegu wyrostka zębodołowego od połączenia szkliwno-cementowego do długości korzenia.

Norma: brak widocznego klinicznie stanu zapalnego  dziąseł lub przyzębia

Stopień 1: zapalenie dziąseł, bez utraty przyczepu, brak zmian w obrębie wyrostka zębodołowego.

Stopień 2: utrata przyczepu <25% lub uszkodzenia furkacji stopnia 1 w zębie wielokorzeniowym. Wczesne zmiany radiologiczne, objawy zapalenia przyzębia.

Stopień 3: Umiarkowana choroba przyzębia, utrata przyczepu 25-50% lub wystąpienie uszkodzenia furkacji stopnia 2 w zębie wielokorzeniowym

Stopień 4: Zaawansowana choroba przyzębia, Utrata przyczepu >50% lub wystąpienie uszkodzenia furkacji stopnia 3 w zębie wielokorzeniowym.

---

Leczenie:  Dostosowane do stopnia zmian; obejmuje zabiegi profilaktyczne, procedury higieniczne, chirurgię regeneracyjną (celem jest zahamowanie zaniku kości), ekstrakcję zębów.

Nieleczone choroby przyzębia prowadzą do zapalenia kości i szpiku, martwicy kości, utraty zębów, przetok ustno-nosowych, patologicznych złamań kości żuchwy, chorób narządowych-m.in. gałki ocznej nerek, wątroby, serca, płuc.

---

Piśmiennictwo:

WSAVA Global Dental Committee; tłumaczenie: lek. wet. Emilia Klim, lek. wet. Ewa Chronowska, dr n. wet. Jerzy Gawor

www.avdc.org

Atlas patologii jamy ustnej psów. Edra URBAN & Partner